بررسی تأثیرات اقتصادی– اجتماعی صنعت توریسم بر نواحی روستایی (مطالعه موردی: استان مرکزی)

امروزه فقیرترین قشر روستایی را افراد بدون زمینِ کشاورزی یا با زمین کشت اندک، تشکیل می دهند. گردشگری روستایی با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد جوامع محلی، ایجاد فرصت های شغلی، افزایش سطح رفاه و افزایش درآمد در روستاها شده و باعث ثبات و استقرار جمعیت در روستاها و جلوگیری از مهاجرت-های بی رویه، حفظ تعادل اکولوژیکی منابع طبیعی و حفظ ویژگی های فرهنگی روستا می شود. بر این اساس می-توان گفت که یکی از بهترین راه های کاهش مشکلات اجتماعی و اقتصادی، توسعه گردشگری روستایی است، در اینجاست که لزوم مدیریت و کنترل اثرات آن، به ویژه اثرات اقتصادی – اجتماعی بر جامعه میزبان، اهمیت می-یابد. استان مرکزی با داشتن ده روستای هدف گردشگری، که از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، به دلیل دارا بودن جاذبه های طبیعی و انسانی، شناخته شده اند، گردشگران را به سوی خود جذب می-کند، بنابراین شناخت اثرات اقتصادی و اجتماعی گردشگری، جهت کاهش اثرات منفی و تقویت اثرات مثبت، اهمیت می یابد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش از نوع تحقیقات توصیفی – تحلیلی می باشد. روش جمع آوری اطلاعات ترکیب از دو روش اسنادی و میدانی بوده که به کمک پرسشنامه و تکنیک های مشاهده و مصاحبه با مطلعین کلیدی انجام شده است. برای آزمون فرضیات این پژوهش از نرم افزار spss و آزمون های آماری کای دو وt تک نمونه ای و برای تهیه نقشه های مورد نیاز از نرم افزارgis arc، بهره گرفته شده است. پرسشگری از مردم و نتایج حاصل نشان داد که ساکنین روستاهای هدف گردشگری تأثیرات مثبت گردشگری را با میانگین 40/3، بر وضعیت اقتصادی خانوارها تائید کردند، هم چنین یافته ها نشان داد که گردشگری تأثیر چندانی بر تثبیت جمعیت نداشته است، تجزیه و تحلیل آماری نرخ رشد سالانه جمعیت (درصد)، دوره پس از تعیین روستاها به عنوان هدف گردشگری(90-1385)، که مقدار آن 71/3- درصد می-باشد، نیز موید این امر می باشد. واژگان کلیدی: توسعه روستایی، گردشگری، اثرات اقتصادی – اجتماعی، استان مرکزی